تغییرات آشکار پوست در اثر اشعه ماورای بنفش نور خورشید شامل موارد زیر است:
1- تغییرات بافتی ناشی از نور خورشید
اشعه‌ی ماورای بنفش یا UV باعث ضخیم و یا نازک شدن پوست می‌شود. پوست ضخیم در قسمت چین و چروک زمخت به خصوص در قسمت پشت گردن دیده می‌شود که با کشیدن پوست از بین نمی‌رود.
وضعیتی به نام سولار الاستوز (Solar elastosis) در قسمت پوست ضخیم و چین و چروک‌های زمخت به وجود می‌آید. سولار الاستوز یعنی تخریب بافت کشسانی پوست در اثر نور آفتاب که باعث پیری زودرس و چین و چروک پوست می‌گردد.
یکی از اثرات شایع UV ، نازک شدن پوست است که باعث چروکیدگی، خون‌مردگی و پارگی آن می‌شود.
2- تغییرات رگ‌های خونی در اثر نور خورشید
اشعه UV، دیواره رگ‌های خونی را نازک می‌کند. در نتیجه در اثر کوچک‌ترین ضربه، رگ‌های خونی قسمت در معرض تابش نور آفتاب، پاره شده و خون‌مردگی در زیر پوست ایجاد می‌شود؛ به عنوان مثال خون‌مردگی پوست در اثر نور آفتاب بیشتر در پشت دست‌ها یا ساعد دیده می‌شود، ولی در بازوها و قسمت داخلی دست‌ها و ساعد دیده نمی‌شود.
نور خورشید همچنین باعث اتساع مویرگ‌های پوست به خصوص پوست صورت می‌شود.
3- تغییرات رنگدانه های پوست در اثر نور آفتاب
شایع‌ترین تغییرات رنگدانه ای پوست در اثر نور آفتاب، ایجاد کک و مک و لکه‌های پوستی است که بیشتر در افراد با سفیدپوست دیده می‌شود.
وقتی که سلول تولید کننده ملانین (رنگدانه پوست) یا ملانوسیت تخریب شود، کک و مک ایجاد می‌شود. کک و مک های بزرگ که لکه‌های کبدی یا لکه‌های پیری نیز نامیده می‌شوند، در پشت دست‌ها، قفسه سینه، شانه، بازو و پشت دیده می‌شوند. این لکه‌ها در واقع مربوط به افزایش سن نیستند، بلکه مربوط به تابش نور آفتاباند.
*روغن زیتون بهترین ضد آفتاب
این متخصص تغذیه گفت: روغن زیتون علاوه بر اینکه بهترین روغن به عنوان ضد آفتاب است برای رفع خارش و ترک های ناشی از بارداری نیز بسیار سودمند است.
چگونه یک کرم ضدآفتاب خانگی تهیه کنیم؟
پزشکان می گویند: همان طور که قرار گرفتن در معرض نور خورشید خطرناک است، پرهیز کامل از آن نیز می‌تواند برای سلامت پوست و بدن مضر باشد.
نور خورشید همیشه دشمن پوست و بدن نیست بلکه قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای تولید ویتامینD به میزان کافی در بدن ضروری است و این ویتامین نیز به نوبه خود در حفظ سلامت بسیاری از اعضا و بافت های حیاتی بدن، نقش جدی ایفا می کند.
اما از طرفی برخی اشخاص به دلیل شرایط خاص کاری و زندگی ممکن است بیش از حد معمول در معرض تشعشعات خورشیدی قرار بگیرند. برای این افراد که اغلب نمی‌توانند خود را از اشعه‌های بیش از حد خورشیدی دور نگه دارند و برای مدت طولانی در تماس مستقیم با این تشعشعات هستند، استفاده از کرم‌های ضد آفتاب ضروری است. اما از سوی دیگر انواع کرم‌های ضد آفتاب صنعتی موجود در بازار نیز برای سلامتی خطراتی به دنبال دارند.
پوست، در واقع بزرگترین عضو بدن است که هر آنچه روی آن قرار گیرد به خود جذب می‌کند به همین دلیل مهم است تا از کرم‌هایی استفاده شود که طبیعی و خالص باشند.
در حال حاضر مارک های مختلفی از کرم‌های ضد آفتاب در فروشگاه ها و داروخانه ها موجود هستند اما بدون شک کرم‌های ضد آفتاب خانگی با ترکیبات طبیعی، تاثیر بهتر و در عین حال عوارض جانبی کمتری در مقایسه با کرم‌های ضد آفتاب صنعتی و شیمیایی دارند.
بیشتر کرم‌های ضدآفتاب موجود در بازار، حاوی ترکیب اکسید روی هستند که به اعتقاد پزشکان دانشگاه ایالت «میسوری»، این ترکیب هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید، رادیکال‌های آزاد تولید می‌کند و در نهایت به تخریب سلول‌های پوستی منجر می‌شود.
متخصصان پوست برای حل این مشکل استفاده از ترکیبات طبیعی شامل روغن دانه تمشک، روغن دانه هویج، روغن سویا و روغن های دیگری چون روغن نارگیل و زیتون را توصیه می کنند.
آنچه اکثر ما نمی دانیم این است که روغن های معمولی نیز بدون این که ترکیبات مضر و شیمیایی داشته باشند، دارای SPF طبیعی هستند. برای مثال روغن دانه تمشک قرمز SPF بین 28 تا 50 ، روغن سبوس گندم SPF 20 و روغن دانه سویا SPF 10 دارد.
برای تهیه یک ضدآفتاب خانگی می توانید مقداری از این روغن ها را با روغن نارگیل یا کره کاکائو مخلوط کرده و داخل یک بطری شیشه بریزید. سپس برای ضد آب شدن این ترکیب به آن مقداری موم اضافه کنید. هم چنین می توانید 5 تا 10 قطره از هر روغن گیاهی خاص و مفیدی که مورد علاقه تان است به این ترکیب بیافزایید.
پس از این مراحل، درب شیشه را ببندید اما مهر و موم نکنید و آن را داخل تابه پر از آب قرار دهید. تابه را روی حرارت خیلی ملایم قرار دهید تا ترکیب داخل شیشه به آرامی گرم و کاملا ذوب و نرم شود. سپس شیشه را از داخل آب داغ خارج کرده و در دمای اتاق قرار دهید تا به تدریج خنک شود. از این ترکیب می توانید در طول فصل تابستان به عنوان یک ضد آفتاب کاملا طبیعی، مرغوب، سالم و بی خطر استفاده کنید.
پس سعی کنید ...
* اوقاتی از روز که شدت تابش نور خورشید بیشتر است (ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر) در فضای باز نباشید و در منزل بمانید.
* هنگام تماس با نور آفتاب تا حد امکان قسمت‌های باز پوست (مثل دست‌ها) را با لباس بپوشانید.
* حتماً از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
* از کلاه لبه دار و عینک آفتابی استفاده کنید.
* تا حد امکان زیر نور خورشید قرار نگیرید و در سایه راه بروید.
